محمد هادی بیات

بی دستِ کربلا، دستِ مرا بگیر...

۶۲ مطلب با موضوع «پرونده ویژه» ثبت شده است

چهارشنبه, ۱۸ اسفند ۱۴۰۰، ۰۵:۳۰ ق.ظ

لزوم همّت به عبادت!

خداوند تبارک و تعالی می­ فرماید: «وَ ما خَلَقْتُ‏ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونَ[1]‏»:

هدف از آفرینش جنّ و انس، عبادت و بندگی خداوند متعال است. اگرچه عبادت معنای عامّی داشته و مراد از آن تسلیم بودن در برابر خداوند و اجرای فرامین او در تمام ابعاد زندگی است، اما معنای خاصّ عبادت همین نماز و روزه و اعمالی است که در اسلام به آن سفارش شده است.

 

از امام رضا(علیه­ السّلام) روایت شده که در بیان فلسفۀ عبادت فرمود: «...لِئَلَّا یَکُونُوا نَاسِینَ‏ لِذِکْرِهِ‏ وَ لَا تَارِکِینَ لِأَدَبِهِ وَ لَا لَاهِینَ عَنْ أَمْرِهِ وَ نَهْیِهِ إِذَا کَانَ فِیهِ صَلَاحُهُمْ وَ قِوَامُهُمْ فَلَوْ تُرِکُوا بِغَیْرِ تَعَبُّدٍ لَطَالَ‏ عَلَیْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُم‏...[2]»:

«...تا این که مردم یاد خدا را فراموش نکنند و آداب او را وا نگذارند و از اوامر و نواهی او غافل نشوند، زیرا درستی و قوام آنان در دین است. اگر بدون تعبّد به حال خود رها می‌شدند پس از مدّتی دل­هایشان سخت می‌شد...»

 

این عبادت است که همواره انسان را به یاد معبود و معاد می­ اندازد و پرده­ های غفلت را از دیدگانش کنار می­ زند. این عبادت است که به او یادآوری می ­کند طوق بندگی چه کسی را بر گردن دارد و چه باید بکند. به همین دلیل است که اهل­بیت عصمت و طهارت(علیهم ­السّلام)، به اختصاص دادن بخشی از زمان به عبادت و مناجات با پروردگار بسیار سفارش نموده ­اند.

از وجود نازنین امام صادق(علیه­ السّلام)، چنین روایت شده است:

«فِی التَّوْرَاةِ مَکْتُوبٌ: یَا ابْنَ آدَمَ، تَفَرَّغْ‏ لِعِبَادَتِی‏؛ أَمْلَأْ قَلْبَکَ غِنًى، وَ لَا أَکِلْکَ إِلى‏ طَلَبِکَ، وَ عَلَیَّ أَنْ أَسُدَّ فَاقَتَکَ، وَ أَمْلَأَ قَلْبَکَ خَوْفاً مِنِّی، وَ إِنْ لَاتَفَرَّغْ لِعِبَادَتِی، أَمْلَأْ قَلْبَکَ شُغُلًا بِالدُّنْیَا، ثُمَّ لَاأَسُدَّ فَاقَتَکَ، وَ أَکِلْکَ إِلى‏ طَلَبِکَ[3]»:

«در تورات چنین نوشته شده است: ای فرزند آدم! برای عبادت من فارغ شو (زمانی را به عبادت من اختصاص بده)، تا قلبت را از بی­نیازی [به مردم] پُر کنم، و تو را به­ سوی طلب خویش واگذار نکنم، و بر من است که راه فقر تو را مسدود سازم و قلبت را از خوف خودم لبریز کنم؛ و اگر برای عبادت من فارغ نشوی، قلبت را از اشتغالات دنیایی پُر سازم و پس از آن راه فقر تو را نبندم و تو را به­سوی طلبت واگذارم».

 

به همین جهت، در دعایی که از همان امام هُمام نقل شده، ایشان به خداوند متعال چنین عرضه می ­دارد:

«اللَّهُمَّ... فَرِّغْنِی‏ لِمَا خَلَقْتَنِی‏ لَهُ[4]»: خدایا! مرا فارغ گردان، برای آن­چه که مرا برایش خلق کردی (که منظور همان عبادت باشد).

 

پس اگر در سایر ایّام سال گرفتار امور روزمرّۀ خود هستیم و از محاسبه و رسیدگی به امور باطنی خود غافلیم و رغبت چندانی به عبادات و انجام مستحبّات نداریم، لازم است که لا اقل در این ایّام فرخنده، مقداری از فعالیت های خود کاسته و به محاسبه و اصلاح امر آخرت بپردازیم.

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب

#ماه_شعبان

#ماه_رمضان


[1] . « و جنّ و انس را خلق نکردیم، مگر برای عبادت و بندگی»، الذاریات: 56.

[2] . عیون اخبار الرضا(علیه ­السلام)، ج2، ص103.

[3] . الکافی، ج3، ص 214.

[4] . تهذیب الاحکام، ج3، ص 75.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۸ اسفند ۰۰ ، ۰۵:۳۰
محمد هادی بیات
يكشنبه, ۱۵ اسفند ۱۴۰۰، ۰۴:۰۷ ب.ظ

آخرین دعای امام حسین (علیه السلام)

از جمله اعمال روز سوّم ماه شعبان، خواندن دعایی است که طبق بیان «سید بن طاووس» در «اقبال الاعمال»، آخرین دعای حضرت، در روز عاشورا بوده است:

«... و هُوَ آخِرُ دُعاءٍ دَعا بِهِ الحُسَینُ (علیه السّلام) یَومَ الکَوثَرِ [أی: یوما صارَ مَغلوباً بِکَثرَةِ العَدُوِّ]:

 

حقیقتا شایسته است که اساتید اخلاق، ساعتها فرازهای این دعا را تفسیر کنند! و کتابها در مورد فقرات این دعا  بنویسند! و از بزرگی خدایی بگویند که حسین (علیه السلام) در آخرین ساعات حیاتش او را چنین خطاب می کند:

«...أدْعُوکَ مُحْتاجاً، وَ أرْغَبُ إلَیْکَ فَقِیراً، وَ أفْزَعُ إلَیْکَ خائِفاً، وَ أَبْکِی إلَیْکَ مَکْرُوباً، وَ أسْتَعِینُ بِکَ ضَعِیفاً وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ کافِیاً...»:

خداوندا... تو را از روی احتیاج می خوانم، و فقیرانه به سویت روی می آوردم، و بیمناک به جانبت پناه می آورم، و از روی شدّت اندوه به درگات می گریم و در کمال ناتوانی از تو کمک می خواهم و برای کفایت امورم بر تو توکّل می کنم...

 

و صاحبان خِرد بیایند و بگویند که چرا در روز «ولادت» آن حضرت، دعایی که در روز «شهادتش» خوانده است؛ باید خوانده شود؟!!

«اللَّهُمَّ انْتَ مُتَعالِی الْمَکانِ، عَظِیمُ الْجَبَرُوتِ، شَدِیدُ الْمُحالِ، غَنِیٌّ عَنِ الْخَلائِقِ، عَرِیضُ الْکِبْرِیاءِ، قادِرٌ عَلى‏ ما یَشاءُ، قَرِیبُ الرَّحْمَةِ، صادِقُ الْوَعْدِ، سابِغُ النِّعْمَةِ، حَسَنُ الْبَلاءِ، قَرِیبٌ إِذا دُعِیتَ، مُحِیطٌ بِما خَلَقْتَ. قابِلُ التَّوْبَةِ لِمَنْ تابَ الَیْکَ، قادِرٌ عَلَى‏ ما أَرَدْتَ، وَ مُدْرِکٌ ما طَلَبْتَ، وَ شَکُورٌ إِذا شُکِرْتَ، وَ ذاکِرٌ إِذا ذُکِرْتَ، أدْعُوکَ مُحْتاجاً، وَ أرْغَبُ إلَیْکَ فَقِیراً، وَ أفْزَعُ إلَیْکَ خائِفاً، وَ أَبْکِی إلَیْکَ مَکْرُوباً، وَ أسْتَعِینُ بِکَ ضَعِیفاً وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ کافِیاً. اُحْکُمْ بَیْنَنا وَ بَیْنَ قَوْمِنا، فَإنَّهُمْ غَرُّونا وَ خَذَلُونا وَ غَدَرُوا بِنا وَ قَتَلُونا، وَ نَحْنُ عِتْرَةُ نَبِیِّکَ وَ وُلْدِ حَبِیبِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ، الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ بِالرِّسالَةِ وَ ائْتَمَنْتَهُ‏ عَلَى‏ وَحْیِکَ، فَاجْعَلْ لَنا مِنْ أَمْرِنا فَرَجاً وَ مَخْرَجاً بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ [1]».

ترجمه دعا:

خدایا تو بلندمرتبه و بزرگ قدرت مطلقی و در عذاب بس سختگیری، از آفریدگان بی‌نیازی، کبریایی‌ات فراگیر است، بر هرچه می‌خواهی توانایی، رحمتت به بندگان نزدیک است، وعده‌ات راست، نعمتت کامل و آزمونت نیکوست، هنگامی‌که خوانده شوی بسیار نزدیکی، به آنچه آفریدی احاطه داری، برای آن‌که توبه کند پذیرای توبه‌ای، بر هرچه اراده کنی توانایی و آنچه را بجویی به دست آوری، هرگاه سپاس شوی، در برابر ان سپاس اندک پاداش فراوان می‌دهی و هرگاه یاد شوی یاد کنی، از سر نیاز تو را می‌خوانم و با احتیاج به‌سوی تو میل می‌کنم و بیمناک به‌جانب تو پناه می‌آورم و غمگین به درگاهت گریه می‌کنم و در کمال ناتوانی از تو کمک می‌خواهم و برای کفایت امورم بر تو توکل می‌نمایم، بین ما و بین قوم ما [به‌حق] داوری کن، آنان ما را فریفتند و به ما نیرنگ زدند و از یاری ما دست کشیدند و با ما بی‌وفایی نمودند و ما را کشتند و حال آنکه ما عترت پیامبر تو و فرزند محبوب تو، محمّد بن عبدالله هستیم، آن‌که او را به رسالت برگزیدی و بر وحی خود امین قرار دادی، در کار ما گشایش و راه رهایی برای بیرون رفت از مشکل قرار ده، به مهرت ای مهربان‌ترین مهربانان.

#پرونده_ویژه

#ماه_شعبان

__________________________

[1] اقبال الاعمال، ج 3، ص 304؛ مصباح کفعمی، ص 544.

۰ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۰۰ ، ۱۶:۰۷
محمد هادی بیات
يكشنبه, ۱۵ اسفند ۱۴۰۰، ۰۹:۵۹ ق.ظ

تو را مصیبتی عظیم در پیش است...

شیخ طوسی به سند معتبر از حضرت رضا (علیه­ السّلام) نقل کرده است که چون امام حسین (علیه ­السّلام) متولد شد، حضرت رسول (صلّی ­الله­ علیه­ و آله) به «اسماء بنت عمیس» فرمود که فرزند مرا بیاور.

 

اسماء گفت: آن حضرت را به خدمت پیامبر (صلّی­ الله­ علیه­ و آله) بردم. حضرت او را گرفت و در دامن گذاشت و در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه گفت، پس او را بوسید و گریست و فرمود: «تو را مصیبتی عظیم در پیش است؛ خداوندا! قاتل او را لعنت کن»، سپس فرمود: «ای اسماء! این خبر را به فاطمه مگو».

 

چون روز هفتم شد، حضرت رسول (صلّی­ الله­ علیه­ و آله) مجددا فرمودکه فرزند مرا بیاور. چون او را به نزد حضرتش بردم، او را بر دامن نهاد و فرمود: «ای ابا عبد الله! کشته شدن تو چقدر بر من گران است؛ و سپس بسیار گریست.»

 

اسماء گفت: پدر و مادرم فدای شما! این چه حکایتی است که در روز اول ولادت فرمودید و امروز نیز گریه می کنید؟!

 

حضرت فرمود: «بر این فرزند دلبند خود می­گریم که گروهی کافر ستمکار از بنی­ امیّه او را خواهند کشت. خداوند شفاعت مرا به ایشان نرساند. او را مردی خواهد کشت که در دین من رخنه ایجاد می­کند و به خداوند عظیم کافر خواهد شد. سپس فرمود: خداوندا! از تو درخواست می ­کنم در حق این دو فرزندم، آنچه را که ابراهیم در حقّ ذریّۀ خود درخواست کرد. خداوندا! ایشان و هرکه ایشان را دوست دارد دوست بدار، و لعنت کن هرکه با ایشان دشمنی دارد، لعنتی که آسمان و زمین از آن پُر شود[1]

#پرونده_ویژه

#ماه_شعبان


[1] . بحار الانوار، ج44، ص250.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۱۵ اسفند ۰۰ ، ۰۹:۵۹
محمد هادی بیات
يكشنبه, ۱ اسفند ۱۴۰۰، ۰۴:۳۰ ب.ظ

آب دریا را اگر نتوان کشید...

اگر در بین انجام عملی که استمرار در آن لازم است، فاصله افتاد، مبادا از ادامه دادن آن عمل مأیوس شده و بگویی: «من که یکی دو روز است فلان عمل را انجام نداده ­ام، دیگر ادامه دادن آن چه فائده ­ای دارد!؟» خیر، اگر می­ توانی قضای آن را بجا آورده و عمل را در روزهای آینده ادامه بده، اگر هم امکان قضا نیست، روزهای آینده را از دست نده. این خود فریب شیطان است که اگر ـ به حسب ظاهر ـ خللی در عمل ما پدید بیاید، ما را از ادامۀ آن مأیوس می­ کند.

فقها قاعده ­ای دارند که می­ گوید: «ما لا یُدرَکُ کُلُّه، لا یُترَکُ کُلُّهُ» یعنی: آنچه که امکان درکِ تمامش وجود ندارد، نباید بصورت کامل هم ترک شود! به قول شاعر:

آب دریا را اگر نتوان کشید          هم به قدر تشنگی باید چشید

از امام باقر (علیه ­السّلام) روایت شده که می­ فرمایند: «إِنِّی أُحِبُّ أَنْ أَدوّم عَلَى الْعَمَلِ إِذَا عَوَّدْتُهُ نَفْسِی وَ إِنْ فَاتَنِی مِنَ اللَّیْلِ قَضَیْتُهُ بِالنَّهَارِ وَ إِنْ فَاتَنِی بِالنَّهَارِ قَضَیْتُهُ بِاللَّیْلِ وَ إِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ مَا دِیمَ عَلَیْهَا[1]...»:

من دوست دارم هر عمل صالحی را که انجام می‌دهم آنقدر در آن مداومت داشته باشم تا روحم به آن عادت کند، از این رو اگر آن عملِ [مستحبّی] را انجام ندادم، اگر در شب از من فوت شده بود، در روز قضایش را بجا می آورم، اگر در روز از من فوت شده بود در شب قضا می­ کنم؛ و همانا محبوب­ترین اعمال نزد خداوند متعال آن عملی است که بر آن مداومت شود.

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب

#ماه_شعبان

#ماه_رمضان


[1] . الأصول الستة عشر، ص73.

۰ نظر موافقین ۱ مخالفین ۰ ۰۱ اسفند ۰۰ ، ۱۶:۳۰
محمد هادی بیات
جمعه, ۲۹ بهمن ۱۴۰۰، ۱۰:۴۲ ق.ظ

جمعه های ماه رجب

به انجام دادن اعمال زیر، در جمعه­ های ماه رجب، سفارش شده است:

1) خواند 100 مرتبه سورۀ مبارکۀ توحید.

«هرکس این عمل را انجام دهد، در قیامت نوری برایش خواهد بود که او را بسوی بهشت رهنمون می گردد[1]

2) نمازی به این کیفیت:

4 رکعت، بین نماز ظهر و عصر، در هر رکعت: حمد + 7 مرتبه آیت الکرسی + 5 مرتبه سورۀ توحید + 10 مرتبه «أَسْتَغْفِرُ اللّهَ الَّذِی لا إِلَهَ إلاّ هُوَ، وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَةَ».

«هرکس این نماز را بخواند، خدای متعال از روزى که آن نماز را خوانده تا زمانى که از دنیا مى‌رود، در هر روز  هزار  عمل نیک برایش مى‌نویسد و در برابر هر آیه‌اى که خوانده، شهرى که از یاقوت سرخ ساخته شده و در برابر هر حرف از آن یک کاخ از مروارید سفید در بهشت به او عطا مى‌کند، و حور العین و زنان زیباى بهشتى را به ازدواج او در مى‌آورد، و چنان از او خشنود مى‌گردد که بعد از آن از او ناخشنود نگردد، و او را از عابدان مى‌نویسد، و عاقبت او را به نیکبختى و آمرزش ختم مى‌کند، و در برابر هر رکعتى که خوانده،  پنجاه هزار  نماز برایش مى‌نویسد، و  هزار  تاج بر سر او مى‌گذارد و همراه با صدیقان در بهشت سکنى مى‌گزیند، و پیش از آنکه از دنیا برود، جایگاه خود را در بهشت مى‌بیند[2]».

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب


[1] . اقبال الاعمال، ترجمه روحی، ج2، ص751.

[2] . همان.

۰ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۲۹ بهمن ۰۰ ، ۱۰:۴۲
محمد هادی بیات
سه شنبه, ۲۶ بهمن ۱۴۰۰، ۰۶:۴۷ ق.ظ

یگانه مولود کعبه

«شیخ صدوق» می ­نویسد: یزید بن قعنب می­ گوید: من همراه با عبّاس بن عبدالمطلّب و گروهی از بنی عبدالعزی در برابر خانه خدا نشسته بودیم. ناگهان فاطمه بنت اسد (سلام­ الله­ علیها) به کنار خانه خدا آمد، در حالی­که ۹ ماه از مدّت حمل او به علی بن ابی­طالب (علیهما­السّلام) می گذشت. درد زایمان بر او عارض شد، دست ها را به دعا بلند کرد و با خدای خود چنین مناجات نمود:

«پروردگارا! من به تو و پیامبران و کتاب هایی که از سوی تو نازل شده است ایمان دارم و سخن جدّم حضرت ابراهیم خلیل را گواهی می دهم؛ همان کسی­که این بیت عتیق را ساخت، پس به حقّ آن کس­ که این خانه را بنا کرد و به حقّ جنینی که در شکم دارم، زایمان را بر من آسان فرما».

ناگاه دیدیم پشت کعبه شکافته شد و فاطمه بنت اسد (سلام­ الله­ علیها) به درون خانۀ خدا وارد شد واز دیدگانمان پنهان ماند، سپس دیوار خانه به هم آمد! رفتیم که قفل را باز کنیم تا از حقیقت قضیه آگاه گردیم ولی قفل خانه خدا باز نشد که نشد. دانستیم که این امری است الهی.

سه روز بر این منوال گذشت، در روز چهارم مادر علی (علیه­ السّلام) در حالی که او را بر دست خود گرفته بود، از خانه خارج شد و چنین گفت:

«همانا بر بانوانی که پیش از من بودند، برتری دارم زیرا آسیه دختر مزاحم در پنهانی و در جایی که نباید خدا را عبادت کنند، به پرستش و عبادت خدا می­ پرداخت و مریم دختر عمران، درخت خشک خرما را تکان داد تا از آن رطب تازه بچیند و بخورد، و اما من در خانه خدا وارد شدم (و مهمان او گشتم) و از میوه­ ها و برگ­های بهشتی تناول کردم و هنگامی ­که خواستم از خانه بیرون­ آیم، هاتفی مرا ندا داد که: ای فاطمه! فرزندت را «علی» نام گذار چرا که او علی و بزرگ است و خدای علی اعلی می­ فرماید: من نام او را از نام خود برگرفتم و او را به آداب خود ادب کردم و بر پنهانی­ های علمم آگاه ساختم. او کسی است که بت ها را در خانه ام می­ شکند. او کسی است که بر پشت بام خانه ­ام اذان می­ گوید. او کسی است که مرا بسیار ستایش و تمجید می ­کند. پس خوشا به حال کسانی که او را دوست داشته باشند و اطاعتش کنند و وای برکسانی­که او را دشمن داشته و مخالفتش نمایند[1]

نه تنها شیعیان بر این مطلب اتفاق نظر دارند، که بسیاری از مورخان و محدثان و علمای اهل سنّت نیز بر این مطلب اذعان می­نمایند و گواهی می­دهند که علی(علیه­السّلام) مولود کعبه است و جز او کسی در خانه خدا متولد نشده و نخواهد شد[2].

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب


[1] . امالی صدوق، ص133.

[2] . النیسابوری ، محمد بن عبدالله أبو عبدالله الحاکم (متوفای۴۰۵ هـ) ، المستدرک على الصحیحین ، ج ۳ ، ص ۵۵۰ ، تحقیق : مصطفى عبد القادر عطا ، ناشر : دار الکتب العلمیة - بیروت ، الطبعة : الاوّلى ، ۱۴۱۱هـ - ۱۹۹۰م؛ دهلوی ، شاه ولى الله مشهور به محدث هند (متوفای ۱۱۸۰هـ) ، إزالة الخفاء عن خلافة الخلفاء ، ج ۴ ، باب : اما مآثر امیرالمؤمنین وامام اشجعین اسد الله الغالب علی بن ابی طالب رضی الله عنه ، تصحیح و مراجعه: سید جمال الدین هروى ؛ سبط بن الجوزی الحنفی ، شمس الدین أبوالمظفر یوسف بن فرغلی بن عبد الله البغدادی ، تذکرة الخواص ، ص ۲۰ ، ناشر : مؤسسة أهل البیت ـ بیروت ، ۱۴۰۱هـ ـ ۱۹۸۱م؛ المسعودی ، أبو الحسن على بن الحسین بن على (متوفای۳۴۶هـ) ، مروج الذهب ، ج ۱ ، ص ۳۱۳؛ الگنجی الشافعی ، أبی عبد الله محمد بن یوسف بن محمد القرشی ، کفایة‌ الطالب فی مناقب علی بن أبی طالب ، ص۴۰۷ ، الباب السابع فی مولده علیه السّلام ، ناشر : دار أحیاء تراث اهل البیت (ع) ، طهران ، الطبعة‌ الثالثة ، ۱۴۰۴ق ، ۱۳۶۲ ش؛ ابن الصباغ ، علی بن محمد بن أحمد المالکی المکی (متوفای۸۵۵ هـ) الفصول المهمة فی معرفة الأئمة ، ج ۱ ، ص ۱۷۱ ، تحقیق : سامی الغریری ، ناشر : دار الحدیث للطباعة والنشر ـ قم ، الطبعة : الاوّلى ، ۱۴۲۲ق؛ الحلبی ، علی بن برهان الدین (متوفای۱۰۴۴هـ) ، السیرة الحلبیة فی سیرة الأمین المأمون ، ج ۱ ، ص ۲۲۶ ، ناشر : دار المعرفة - بیروت – ۱۴۰۰ق؛ به نقل از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها، ادارۀ مشاوره و پاسخ، پایگاه اطلاع رسانی «پرسمان».

۱ نظر موافقین ۴ مخالفین ۰ ۲۶ بهمن ۰۰ ، ۰۶:۴۷
محمد هادی بیات
دوشنبه, ۲۵ بهمن ۱۴۰۰، ۰۹:۴۰ ق.ظ

گره به کار فتاده، گره گشای همه...

فضائل زیارت  حضرت رضا (علیه السّلام) بیش از آن است که به حساب آید، و البته در ماه رجب امتیاز خاصّ دارد، که  از باب تیمّن و تبرّک، به نقل برخی روایات فضیلت زیارت آن امام هُمام می­ پردازیم:

راوی از امام جواد (علیه­ السّلام) پرسید: «...کسی که حجّ واجب خود را انجام‌ داده‌ است‌، آیا باز حجّ بیت ‌الله‌ الحرام‌ برای‌ او افضل‌ است‌، یا اینکه‌ به‌ سوی‌ خراسان‌ برود و بر پدرت‌ علیّ­ بن‌ ­موسی ‌(علیهما السّلام)‌ سلام‌ کند؟!

حضرت‌ فرمودند: نه‌! بلکه‌ به‌ خراسان‌ رود و بر حضرت‌ ابوالحسن‌ (علیه‌السّلام)‌ سلام‌ کند، البتّه‌ آن‌ افضل‌ است‌؛ ولکن‌ باید زیارت‌ و سلامش‌ در ماه‌ رجب‌ باشد[1]....»

از حضرت رضا (علیه ­السّلام) روایت شده: «هرکه ـ با وجود دوری خانه و مزارم ـ مرا زیارت کند، روز قیامت در سه جا به دیدارش می روم تا از ترس­های آن روز نجاتش دهم: زمانی که نامۀ اعمال را به دست راست و چپ می ­دهند، هنگام عبور از صراط، و هنگام سنجش اعمال در میزان[2].»­

از پدر بزرگوار امام رضا(علیه­ السّلام)، حضرت موسی بن جعفر(علیهما­ السّلام) روایت شده: «هرکه قبر فرزندم على را زیارت کند، برای او نزد خداى تعالى ثواب هفتاد حجّ پاک و خالص می­ باشد.»

راوى استبعاد کرد و گفت: «هفتاد حجّ ؟!»

حضرت فرمودند: «آری! و حتی هفتصد حجّ.»

گفت: «هفتصد حجّ؟!»

فرمود: «بلکه هفتاد هزار حجّ.»

گفت: «یعنی هفتاد هزار حجّ؟!»

حضرت فرمود: «آری! تازه چه بسیار حجّی که مقبول نباشد [در حالی­که زیارت آن حضرت، ثواب هفتاد هزار حجّ مقبول دارد]، و هرکه آن حضرت را زیارت کند یا یک شب نزد ایشان بماند، مانند آن است که خدا را در عرش زیارت کرده باشد.»

گفت: «مثل کسی­ که خدا را در عرش زیارت کرده باشد؟!»

فرمود: «آری! وقتی که قیامت فرا رسد، بر عرش خداوند چهار نفر از اوّلین و چهار نفر از آخرین هستند. چهار نفر اوّلین عبارتند از: نوح، ابراهیم، موسى و عیسى (علیهم­ السّلام) و چهار نفر از آخرین عبارتند از: محمّد، على، حسن و حسین (علیهم­ السّلام)؛ سپس سفرۀ وسیعی گسترده می­شود و هرکه قبور ائمه (علیهم ­السّلام) را زیارت کرده باشد، کنار ما می ­نشیند. آگاه باش! کسی­ که قبر پسرم علی را زیارت کرده باشد، جایگاهی بالاتر و بهتر از دیگران دارد[3]

«با ملاحظۀ آنچه که ذکر شد، شاید سرّ استحباب‌ زیارت‌ حضرت‌ ثامن‌الائمّه ‌(علیه‌السّلام)‌ در ماه‌ رجب، و ارتباط‌ قویم‌ آن‌‌ با زیارت‌ بیت‌ الله‌ الحرام‌ به دست آید؛ چرا که‌ رجب‌ از ماه­های‌ حرام‌ است‌ که‌ تک‌ افتاده‌،‌ [همچون علیّ ­بن­ موسی­ الرضا (علیهما ­السّلام) که حرمتش واجب است و در دیار غربت، تک افتاده است] ...[4]‌.»

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب


[1] . «...قَالَ (علیه السّلام): بَلْ یَأْتِی ‏خُرَاسَانَ فَیُسَلِّمُ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ أَفْضَلُ وَ لْیَکُنْ‏ ذَلِکَ‏ فِی‏ رَجَب‏...»، کامل الزیارات، ص 305-306.

[2] . همان، ص304.

[3] . همان، ص307-308.

[4] . فرمایشات یکی از علمای معاصر.

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۲۵ بهمن ۰۰ ، ۰۹:۴۰
محمد هادی بیات
شنبه, ۲۳ بهمن ۱۴۰۰، ۰۸:۰۴ ب.ظ

ثواب نداشته اش رو هم میده!!

شیخ صدوق (رضوان­ الله­ تعالی­ علیه) به سند خود از صفوان آورده است که امام صادق(علیه ­السّلام) فرمود: «هرکس ­که سخنی مبنی بر ثواب داشتن عملی به او برسد، حتی اگر رسول خدا آن­را بیان نکرده باشند، [ولی او به امید ثوابش آن عمل را انجام دهد]، خداوند همان اجر را برایش در نظر می­گیرد[1]

و نیز از همان حضرت روایت شده است: «هر کس ثواب عمل خیری را بشنود و آن را بجا آورد آن پاداش برای او خواهد بود، هرچند به آن صورت که به او رسیده نباشد[2]

این از تفضّل و کرم بی­حدّ و حصر خداوند متعال است که انسان عملی را که نه در کتاب الهی نازل شده و نه رسول او بدان دستور داده است بجا آورده و خداوند پاداش آن را به او بدهد.

خدا بسیار کریم تر از آن است که انسان عملی را به خاطر روایتی غیرصحیح که به او رسیده و به امید نیل به ثواب آن انجامش داده را نادیده گرفته و ثواب نداشته ­اش را به او ندهد!

امثال این سخنان نزد بزرگان نیز مشهور است، پس با یقین به نیل به پاداشِ عمل، فرصت را غنیمت شمار و از غافلۀ عاملین در این سه ماه شریف خود را عقب مینداز. بسم الله...

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب

#ماه_شعبان

#ماه_رمضان


[1] . «مَنْ بَلَغَهُ شَیْ‏ءٌ مِنَ الثَّوَابِ عَلَى شَیْ‏ءٍ مِنْ خَیْرٍ فَعَمِلَهُ کَانَ‏ لَهُ‏ أَجْرُ ذَلِکَ‏ وَ إِنْ کَانَ رَسُولُ اللَّهِ لَمْ یَقُلْهُ.» ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 132؛ المحاسن، ج1، ص 25.

[2] . «مَنْ بَلَغَهُ ثَوَابٌ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى عَمَلٍ فَعَمِلَ ذَلِکَ الْعَمَلَ الْتِمَاسَ ذَلِکَ الثَّوَابَ أُوتِیَهُ [یؤتاه‏] وَ إِنْ لَمْ یَکُنِ الْحَدِیثُ کَمَا بَلَغَهُ» المحاسن، ج1، ص 25؛ اقبال الاعمال، ج2، ص718؛ المراقبات، ص135.

۰ نظر موافقین ۲ مخالفین ۰ ۲۳ بهمن ۰۰ ، ۲۰:۰۴
محمد هادی بیات

از جمله ادعیۀ سفارش شده در ماه رجب، دعایی است معروف به «دعای جامع».

راوی می­ گوید: در ماه رجب نزد مولایم امام صادق(علیه­ السّلام) بودم که «مُعَلیّ بن خُنَیس» وارد شد.

صحبت از دعا پیش آمد و معلیّ گفت: ای مولای من! دعایی به من بیاموزید که در بر­دارندۀ تمام [فضائلی که] در کتب [دعای] شیعه است باشد[1].

پس حضرت فرمود: ای معلیّ! بگو:

«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ صَبْرَ الشَّاکِرِینَ‏ لَکَ‏، وَ عَمَلَ الْخَائِفِینَ مِنْکَ، وَ یَقِینَ الْعَابِدِینَ لَکَ. اللَّهُمَّ أَنْتَ الْعَلِیُّ‏ الْعَظِیمُ، وَ أَنَا عَبْدُکَ الْبَائِسُ الْفَقِیرُ، أَنْتَ الْغَنِیُّ الْحَمِیدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ الذَّلِیلُ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ امْنُنْ بِغِنَاکَ عَلَى فَقْرِی، وَ بِحِلْمِکَ عَلَى جَهْلِی، وَ بِقُوَّتِکَ عَلَى ضَعْفِی یَا قَوِیُّ یَا عَزِیزُ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الْأَوْصِیَاءِ الْمَرْضِیِّینَ، وَ اکْفِنِی مَا أَهَمَّنِی مِنْ أَمْرِ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةِ، یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ».

سپس حضرت فرمود: «ای معلیّ! همانا این دعا برای تو تمام آن­چه که نزد ابراهیم خلیل (علیه­ السّلام) تا محمد(صلّی­ الله­ علیه­ و آله) بوده را جمع کرده است».

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب


[1] . «...فَقَالَ الْمُعَلَّى: یَا سَیِّدِی! عَلِّمْنِی دُعَاءً یَجْمَعُ کُلَّ مَا أَوْدَعَتْهُ الشِّیعَةُ فِی کُتُبِهَا....»؛ مصباح المُتهجّد، ج 2، ص 801.

۰ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۲۱ بهمن ۰۰ ، ۱۷:۴۹
محمد هادی بیات
يكشنبه, ۱۷ بهمن ۱۴۰۰، ۰۹:۱۴ ب.ظ

اول ای جان دفع شر موش کن

یکی از مهم­ترین مراقبت­ ها در ایام ماه رجب، شعبان و رمضان، دوری از گناه است، چرا که گناه مانع اثر گزاری اعمال صالح در وجود انسان می شود.پس نمی­ توان اعمال این اوقات را انجام داد ولی اگر فرصت گناه پیش­ آمد، از آن هم نگذشت!

از امام صادق (علیه ­السّلام) روایت شده است: «...إِنَّ عَمَلَ السَّیِّئِ أَسْرَعُ فِی صَاحِبِهِ مِنَ‏ السِّکِّینِ‏ فِی‏ اللَّحْم‏[1]»:

اثر گناه در صاحبش، از اثر چاقوی برّنده در گوشت، سریع­تر است[2]؛ پس:

اوّل ای جان دفع شرّ موش کن / وانگهان در جمع گندم جوش کن

و البته در این بین، گناهان مربوط به زبان و چشم اهمیت بیشتری دارند. آن­قدر کنترل زبان و چشم در این سه ماه مهم است که ـ مطابق روایت ـ ، حضرت رسول(صلّی­ الله­ علیه­ و آله) در ابتدای حلول ماه رجب و در لحظۀ رؤیت هلال ماه، یکی از چیزهایی که از خداوند متعال می­ خواستند، کنترل همین دو عضو بوده است:

«...اللّهُمَّ أعِنّا عَلَی الصِّیٰامِ وَ القِیامِ وَ حِفْظِ اللِّسانِ وَ غَضِّ البَصَرِ[3]...».

اینکه در ابتدای ورود به ماه رجب چنین چیزی طلب می­ کنند، یعنی ره توشۀ اصلی این سه ماه، کنترل زبان و چشم است.

و در خصوص اینکه چرا کنترل این­دو عضو کوچک آنقدر مهم است، می ­توان گفت: اوّلا تنوع گناهان صادره از این دو بسیار زیاد است، ثانیا گناه کردن با این دو عضو بسیار ساده و سهل الوصول است، ثالثا آثار بسیار عمیق و گاه جبران ناشدنی بجای می­ گذارند. گاه انسان با یک حرف نسنجیده آبرویی را می ریزد، قلبی را می­ شکند، حقی را ضایع می­ کند، خونی را به نا حق می­ ریزد...، و چگونه می­ توان این­ خسارات را جبران نمود؟ گاه ممکن است نگاه به منظره ­ای حرام، تا سالیان دراز از ذهن انسان محو نشود و گاه و بیگاه و حتی در وقت عبادت به سراغ انسان بیاید و چه بسا همان نظر حرام، موجب عدم عاقبت بخیری انسان شود. این است آثار سوء و عمیق گناهان بصری و لسانی!

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب

#ماه_شعبان

#ماه_رمضان


[1] . المحاسن، ج1، ص115.

[2] . برای گناه اثرات متعددی بیان شده است، همچون: زوال نعمت، نزول بلا، کوتاهی عمر، کم شدن عقل، تباهی ایمان، تاریک شدن دل، قساوت قلب، محرومیت از رزق و روزی، سلطۀ جائران و ظالمان، نابودی اعمال صالح، اضطراب و سلب آرامش، عدم عاقبت به خیری و...

[3] . اقبال الاعمال، ج2، ص628.

۰ نظر موافقین ۵ مخالفین ۰ ۱۷ بهمن ۰۰ ، ۲۱:۱۴
محمد هادی بیات
جمعه, ۱۵ بهمن ۱۴۰۰، ۱۱:۲۹ ق.ظ

روزۀ ماه رجب و جایگزین سادۀ آن

از اعمال بسیار موکّد و با فضیلتِ[1] رجب، روزۀ تمام ماه، یا بخشی از آن، اگرچه یک روز است[2]؛

و اگر توان روزه ندارد[3]، به ­جای آن هر روز صدقه بدهد ـ و لو به یک قرص نان[4] ـ ؛

و اگر توان صدقه را نیز ندارد، بجای آن 100 مرتبه این ذکر را بگوید:

«سُبْحانَ الْإِلٰهِ الجَلیلِ، سُبْحانَ مَنْ لایَنْبَغِی التَّسْبیحُ إِلاّ لَهُ، سُبْحانَ الأَعَزِّ الأَکْرَمِ، سُبْحانَ مَنْ لَبِسَ الْعِزَّ وَ هُوَ لَهُ أهْلٌ[5]

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب


[1] . مطابق روایات، روزۀ یک روز در این ماه، اجر روزۀ هزار سال را دارد، و کسی­ که یک روز از رجب را روزه بدارد، خداوند بهشت را بر او واجب کرده او را با اهل بیت و در رتبۀ ایشان قرار می­دهد. فضائل الاشهر الثلاثه، ص19؛ بحارالانوار، ج94، ص55.

[2] . پیر مردی به پیامبر(صلّی ­الله­ علیه­ و آله) عرض کرد که از روزۀ تمام ماه عاجز است، حضرت فرمود: «روز اوّل، وسط و آخر ماه را روزه بدارد که ثواب روزۀ کل ماه را دارد»، بحار الانوار، ج95، ص395. و روزهای دیگری که [در این ماه] به روزه گرفتن سفارش بیشتری شده­اند، از این قرار­اند: ایّام البیض، روز بیست و هفتم، سه روز متوالی که پنجشنبه و جمعه و شنبه باشند.

[3] . چه بخاطر ضعف جسمی، یا وقوع ماه رجب در فصل گرما، یا پیش آمد امر مهم تری که روزه به آن ضرر می­رساند و...

[4] . از حضرت رسول(صلّی­ الله­ علیه­ و آله) روایت شده: «... سوگند به آن‏ کسی که جانم به دست اوست، اگر کسى هر روز این صدقه را بدهد، به تمام [فضائل و ثواب های روزه] و به بیشتر از آن خواهد رسید، و اگر همه خلق آسمانها و زمین گرد آیند تا اندازه اجر او را معیّن کنند، به ده یک آن فضایل و درجاتى که در بهشت به آن­ها می رسد، نخواهند رسید....» ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمه انصاری، ص 109-117.

[5] . اقبال الاعمال، ترجمه روحی، ج2، ص747، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص58؛ زاد المعاد، ص15؛ مفاتیح الجنان.

۰ نظر موافقین ۴ مخالفین ۰ ۱۵ بهمن ۰۰ ، ۱۱:۲۹
محمد هادی بیات
پنجشنبه, ۱۴ بهمن ۱۴۰۰، ۱۰:۰۸ ق.ظ

شست و شویی کن و آنگه به خرابات خرام...

امام سجاد(علیه­السّلام) در یکی از دعاهای ماه رمضان، به خداوند متعال چنین عرضه می­دارد:

«أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبادِکَ باباً إِلَى عَفْوِکَ، وَ سَمَّیْتَهُ‏ التَّوْبَةَ،... فَقُلْتَ‏ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً...، فَما عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذلِکَ الْبابِ یا سَیِّدِی بَعْدَ فَتْحِهِ، وَ إِقامَةِ الدَّلِیلِ عَلَیْه‏[1]؟...»:

خدایا! تو کسی هستی که برای بندگانت دری به سمت بخشش خود گشودی و آن­را «توبه» نامیدی، پس گفتی: بسوی خداوند توبه کنید، توبه ­ای خالصانه...، پس ای مولای من! دیگر چه عذر و بهانه­ ای است برای کسی­ که از ورود به این باب غفلت کند، بعد از آن­که تو آن­را گشودی و به سویش راهنمایی کردی؟!...

 

پس سزاوار است که در ابتدای ورود به اوقات فرخندۀ ماه رجب، شعبان و رمضان و برای اینکه آغازی بهتر داشته باشیم، ابتدا خود را در چشمه سار توبه شستشو دهیم تا با ظاهر و باطنی پاک و با صفا وارد ضیافت­ های الهی شویم.

 

به این منظور، غسل و نماز توبه سفارش اکید شده است[2]:

 

سید بن طاووس روایت کرده است: رسول خدا(صلّی­ الله­ علیه­ و آله) در یکشنبۀ ماه ذی القعده از منزل بیرون آمد و فرمود: ای مردم! کدام یک از شما می­ خواهد توبه کند؟

عرض کردیم: همه می­ خواهیم توبه کنیم.

فرمود: غسل کنید و وضو بگیرید و 4 رکعت نماز (در هر رکعت: حمد + 3 مرتبه توحید + فلق + ناس) بخوانید، سپس 70 مرتبه استغفار کنید و آن­را به «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» ختم کنید.

آن­گاه دست­ها را بالا آورید و بگویید:

«یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ، اِغْفِرْ لِی‏ ذُنُوبِی‏ وَ ذُنُوبَ‏ جَمِیعِ‏ الْمُؤْمِنِینَ‏ وَ الْمُؤْمِناتِ،‏ فَإِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إلَّا أنْتَ[3]‏.»

سپس فرمود: هر بنده ­ای از امّت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا می­شود: «ای بندۀ خدا! عمل خود را از سرگیر، زیرا توبۀ تو پذیرفته و گناهت آمرزیده شد» و...

عرض کردیم: ای رسول خدا! اگر بنده­ای این عمل را در غیر این ماه (ذی القعده) انجام دهد چه اثری خواهد داشت؟

فرمود: «همانند آن­چه توصیف کردم برای او خواهد بود...[4]

#پرونده_ویژه

#ماه_رجب

#ماه_شعبان

#ماه_رمضان


[1] . دعای 45 صحیفه سجادیه.

[2] . نقل شده که این نماز را جبرئیل در شب معراج به پیامبر اکرم(صلّی­ الله­ علیه­ و آله) آموخته است، که خود نشانۀ اهمیت و عظمت آن است. و انجام دادن آن در یکشنبه های ماه ذی القعده و سایر ایّام سال، از جمله در آستانۀ ورود به اوقات شریف سفارش شده است.

[3] . «ای خدای توانمند و بسیار آمرزنده! گناهان من و همۀ مومنین و مومنات را ببخش، که همانا غیرِتو کسی توان بخشش گناهان را ندارد.»

[4] . اقبال الاعمال، ج2، ص20.

۱ نظر موافقین ۳ مخالفین ۰ ۱۴ بهمن ۰۰ ، ۱۰:۰۸
محمد هادی بیات
محمد هادی بیات