محمدهادی بیات

پس لازم است انسان با آمادگی کامل وارد این اوقات شریف شده و در مدّت اقامت نیز آداب را رعایت کند.

یکی از توصیه هایی که ائمۀ اطهار(علیهم­ السّلام) و علمای اسلام به این منظور بیان فرموده­ اند «توبه» است.

امام سجاد(علیه ­السّلام) در یکی از دعاهای ماه رمضان، چنین با خداوند متعال مناجات می­ کند:

«أَنْتَ الَّذِی فَتَحْتَ لِعِبادِکَ باباً إِلَى عَفْوِکَ، وَ سَمَّیْتَهُ‏ التَّوْبَةَ،...فَقُلْتَ‏ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَصُوحاً...، فَما عُذْرُ مَنْ أَغْفَلَ دُخُولَ ذلِکَ الْبابِ یا سَیِّدِی بَعْدَ فَتْحِهِ، وَ إِقامَةِ الدَّلِیلِ عَلَیْه‏؟...» [1]:

خدایا! تو کسی هستی که برای بندگانت دری به سمت بخشش خود گشودی و آنرا «توبه» نامیدی، پس گفتی: بسوی خداوند توبه کنید، توبه ­ای خالصانه...، پس ای مولای من! دیگر چه عذر و بهانه­ ای است برای کسی­که از ورود به این باب غفلت کند، بعد از آنکه تو آنرا گشودی و به سویش راهنمایی کردی؟...

پس سزاوار است که پیش از ورود و یا در ابتدای ورود به این اوقات فرخنده، برای اینکه شروعی بهتر داشته باشیم، ابتدا خود را در چشمه سار توبه شستشو دهیم تا با ظاهر و باطنی پاک و با صفا وارد ضیافت الهی شویم.

به این منظور، غسل و نماز توبه نیز سفارش شده است:

سید بن طاووس روایت کرده است: «رسول خدا(صلّی ­الله­ علیه­ و آله) در یکشنبۀ ماه ذی القعده از منزل بیرون آمد و فرمود: ای مردم! کدام یک از شما می خواهد توبه کند؟

عرض کردیم: همه می خواهیم توبه کنیم.

فرمود: غسل کنید و وضو بگیرید و 4 رکعت نماز(در هر رکعت: حمد + 3 مرتبه توحید + فلق + ناس) بخوانید، سپس 70 مرتبه استغفار کنید و آنرا به «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ» ختم کنید.

آنگاه دست ها را بالا آورید و بگویید:

«یا عَزِیزُ یا غَفَّارُ، اغْفِرْ لِی‏ ذُنُوبِی‏ وَ ذُنُوبَ‏ جَمِیعِ‏ الْمُؤْمِنِینَ‏ وَ الْمُؤْمِناتِ‏ فَإِنَّهُ لا یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إلَّا انْت».

سپس فرمود: هر بنده­ ای از امّت من این عمل را انجام دهد، از آسمان به او ندا می شود: «ای بندۀ خدا! عمل خود را از سرگیر، زیرا توبۀ تو پذیرفته و گناهت آمرزیده شد» و...

عرض کردیم: ای رسول خدا! اگر بنده­ ای این عمل را در غیر این ماه (ذی القعده) انجام دهد چه اثری خواهد داشت؟

فرمود: «همانند آنچه توصیف کردم برای او خواهد بود...» [2].

و نیز خواندن «مناجات التائبین» امام زین العابدین(علیه­ السّلام) ـ اوّلین مناجات از مجموعۀ مناجات های پانزده گانۀ ایشان که در مفاتیح الجنان هم آمده (لینک) ـ بسیار پسندیده و تأثیر گذار است.

#پرونده_ویژه

#ماه_رمضان

___________________

[1] دعای 45 صحیفه سجادیه.

[2] اقبال الاعمال، ج2، ص20.